مصادیق نسلکشی مردم فلسطین در غزه کدامند؟
تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۲۸۷۶۱
خبرگزاری مهر، گروه بینالملل: در این اقدام کم سابقه، «پرتوریا» در اولین روزهای سال جدید میلادی، اسراییل را به ارتکاب جنایت «نسلکشی» که بر خلاف قوانین و ضوابط کنوانسیون نسل کشی ۱۹۴۸ سازمان ملل است، متهم کرده است.
در این گزارش به استناد وزارت بهداشت غزه، تاکید شده که در اثر بیش از ۱۰۰ روزجنگ در غزه از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون افزون بر ۲۳ هزار نفر از فلسطینیها در غزه کشته شدهاند که این رقم شامل قریب به ۱۰ هزار کودک و هزاران زن و سالمند است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چرا آفریقای جنوبی؟
مردم و دولت آفریقای جنوبی بارها جنگ اسراییل علیه مردم غزه را به شدت محکوم کردهاند. وکلای آفریقای جنوبی در این پرونده میگویند این کشور بهعنوان امضاکننده کنوانسیون نسلکشی ۱۹۴۸ سازمان ملل، موظف به عمل است.
کنگره ملی آفریقا نیز سابقه طولانی در همبستگی با آرمان فلسطین دارد. این کشور تشابهات زیادی در مبارزه مردم فلسطین با مبارزه آنها علیه آپارتاید میبینند. سیاست جداسازی نژادی و تبعیض که توسط اسراییل به اجرا گذاشته شده پیشتر توسط دولت اقلیت سفیدپوست در آفریقای جنوبی علیه اکثریت سیاه پوست این کشور تا اولین انتخابات دموکراتیک در سال ۱۹۹۴ به طور سیستماتیک و دولتی اعمال شده است.
«سیریل رامافوسا» رئیس جمهوری آفریقای جنوبی گفت: «مخالفت ما با کشتار مداوم مردم غزه ما را به عنوان یک کشور سوق داده است که به دیوان بین المللی دادگستری نزدیک شویم. ما به عنوان مردمی که زمانی میوههای تلخ سلب مالکیت، تبعیض، نژادپرستی و خشونت دولتی را چشیدیم، واضح است که در سمت راست تاریخ خواهیم ایستاد.
به همین دلیل آفریقای جنوبی در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۳ به دلیل اینکه حملات اسراییل به غزه ناقض کنوانسیون نسلکشی است، به دیوان بینالمللی دادگستری شکایت کرد و خواستار صدور دستور موقت علیه اسراییل شد.
تیم هشت نفره حقوقدانان آفریقای جنوبی به رهبری «جان دوگارد» استاد دانشگاه در رشته حقوق بینالملل و وکیل دادگستری روز پنجشنبه ۱۱ ژانویه (۲۱ دی ماه) درنخستین جلسه استماع، ضمن ارائه مستندات خود به مدت سه ساعت به قضات این دیوان، گزارش کاملی از وضعیت اسفناک فلسطینیهای محصور در غزه ارائه کرده و اظهار نمودند این مردم که قادر به خروج از این محاصره نیستند در بیش از سه ماه گذشته، شبانه روز تحت بمباران حملات هوایی و تهاجم زمینی مرگبار اسراییل بودهاند.
اگرچه آمریکا و برخی از کشورهای غربی به طورآشکار از حملات و اقدامات جنایت بار اسراییل علیه فلسطینیها به روشهای مختلف حمایت کردهاند، اما ناظران منطقه میگویند اقدام آفریقای جنوبی یک حرکت منحصربه فرد و اولین گام عملی در عرصه بینالمللی برای کمک به مردم فلسطین است.
به گفته آنها ممکن است سالها طول بکشد تا دادگاه داوری لاهه در این پرونده به رای نهایی برسد. اما اقدامات اولیه در این هفته توسط وکلای آفریقای جنوبی بر درخواست خاص دولت و ملت این کشور برای صدور دستور اضطراری علیه ادامه کشتار و تخریب در نوار غزه متمرکز شده است. هرچند در این مورد هم کارشناسان احتمال دادهاند که صدور یک حکم موقت ممکن است، هفتهها طول بکشد.
در شرایط کنونی، علاوه بر ۱۵ قاضی دیوان بین المللی دادگستری، یک قاضی از آفریقای جنوبی و اسراییل پیوستند تا در مجموع ۱۷ قاضی این پرونده را رسیدگی کنند.
همزمان با شروع فعالیت جلسات استماع دادگاه، وزارت امور خارجه فلسطین در رامالله در کرانه باختری اشغالی با صدور بیانیهای ضمن ابراز قدردانی از مردم و دولت آفریقای جنوبی، تاکید کرد: پرونده آفریقای جنوبی در دادگاه بین المللی دادگستری یک رویداد تاریخی در روند مبارزه مشترک فلسطین و آفریقای جنوبی در مواجهه با بی عدالتی و نسلکشی است.
در این بیانیه آمده است: پاسخگو دانستن ااسراییل، قدرت اشغالگر غیرقانونی، با استفاده از تمامی ابزارهای قانونی و از طریق نهادهای قضایی بین المللی و مجریان قوانین بین المللی، محور اصلی راهبرد حقوقی کشور فلسطین و هسته اصلی جنبش دیپلماتیک و بین المللی است.
این بیانیه میافزاید: ما از تشکیل پرونده، پاکسازی قومی و نسلکشی اسراییل علیه فلسطینیها استقبال میکنیم. مشتاقانه منتظر تصمیم دادگاه هستیم که عدالت را برای قربانیان (فلسطینی) به پایان برساند. تجاوز به غزه، و جنایتکاران جنگی را مورد بازخواست قرار دهید.
مصادیق ۸ گانه نسلکشی فلسطینیان در پرونده
آفریقای جنوبی در پرونده خود، ۸ اقدام اسراییل علیه فلسطینیها در غزه را فهرست کرده و معتقد است این اقدامات ماهیت نسلکشی دارند:
۱- کشتار فلسطینیان، از جمله کشتار گسترده کودکان
۲- ایجاد صدمات جدی جسمی و روحی به فلسطینی ها از جمله کودکان و تحمیل شرایط زندگی برای آنها با هدف تخریب گروهی آنها.
۳- آوارگی و اخراج دسته جمعی فلسطینیها از خانه هایشان، در کنار تخریب گسترده منازل و مناطق مسکونی.
۴- محروم کردن فلسطینیان از دسترسی به غذا و آب کافی
۵- محروم کردن فلسطینی ها از دسترسی به مراقبت های پزشکی کافی
۶- محروم کردن وممانعت فلسطینیان از دسترسی به سرپناه، لباس، بهداشت و سرویس بهداشتی کافی
۷- ویرانی زندگی مردم فلسطین
۸- تحمیل تدابیر منجربه جلوگیری از تولد نوزدان فلسطینی
«آدیلا حسیم Hassim ADILA» یکی از وکلای مدافع آفریقای جنوبی در این زمینه به رسانهها گفته است لازم نیست دادگاه به سرعت به حکم نهایی درباره اتهامات نسل کشی برسد، اما میتواند نتیجه بگیرد که حداقل برخی از اقدامات اسراییل در چارچوب تعریف کنوانسیون قرار می گیردو بنابراین در این موارد مداخله کند.
طبق گزارش وکیل حسیم، پنج مورد از هشت مورد " مصادیق نسل کشی" که اسراییل در طول جنگ اخیر علیه فلسطینیها اعمال کرده، شامل موارد بسیار زیادی بوده که در پرونده ۸۴ صفحهای آفریقای جنوبی علیه اسراییل مطرح شده است:
کشتار دسته جمعی مردم فلسطین
این وکیلی آفریقای جنوبی با نشان دادن تصاویر گورهای دسته جمعی که اجساد کشف شده اغلب ناشناس در آن دفن شده بودند، گفت: «اولین اقدام نسلکشی، کشتار دسته جمعی فلسطینیان در غزه بوده است.»
به گفته وی اسراییل در بمبارانها خود از بمبهای بسیار مخرب ۲۰۰۰ پوندی (بیش از ۹۰۷ کیلوگرم) علیه بخشهایی از غزه استفاده کرده که در اثر آن تاکنون بیش از ۱۸۰۰ خانواده، چندین عضو خانواده خود را به دلیل فروریزش چنین بمبهایی از دست داده اند. علاوه براین در برخی از موارد انفجار این بمبها سبب کشتار تمام اعضای برخی از خانواده های فلسطینی شده که دیگر هیچ بازمانده ای ندارند.
وی تاکید کرد اسراییل به دروغ اعلام کرده که این بمبها قدرت کشتار زیاد ندارد درحالی که پس از چنین بمبارانی دیگر هیچکس در امان نبوده است و به همین دلیل کشتار نوزادان و کودکان در این جنگ این اندازه زیاد است.
آسیب جسمی و روحی
مستند دیگری که وکیل حسیم به همراه سایر وکلا در این پرونده به قضات دادگاه لاهه ارائه کرده است، «اعمال آسیبهای جدی روحی و جسمی توسط اسراییل» به مردم غزه بوده است. وی در مورد دومین اقدام نسلکشی اسراییل علیه فلسطینیها توضیح داد: قریب به ۶۰ هزار نفر از فلسطینیها تاکنون زخمی و معلول شده اند که بیشتر آنها زن و کودک هستند. آنها در غزه، جایی که سیستم بهداشتی کاملاً از هم پاشیده است، در شرایط بسیار دشوار جسم و روحی قرار دارند و راهی برای درمان آنها نیست. وی همچنین به بازداشت تعداد زیادی از فلسطینیها از جمله کودکان توسط نظامیان اسراییل اشاره کرد، درحالیکه پس از بازداشت، لباسهایشان را به اجبار درآورده و در کامیونهایی که به مکانهای نامعلومی میرفتند، سوار شدهاند.
وی تاکید کرد: رنج جسمی و روحی مردم فلسطین غیرقابل انکار است.
جابهجایی یا کوچ اجباری و محاصره مواد غذایی
وکلای این پرونده استدلال کردهاند اسراییل عمداً شرایطی را تحمیل کرده است که حیات و زیست مردم فلسطین را به سمت نابودی، هدف قرار داده و یکی از مهمترین روشها در این زمینه، جابجایی اجباری یا راندن بیشتر مردم غزه است که در این مسیر بسیاری از بین رفتهاند. البته این اولین اقدام اسراییل برای راندن مردم فلسطین نبوده و تاکنون هزاران خانواده چندین بار آواره شده اند، اما در شرایط کنونی نیم میلیون نفر از فلسطینیها اکنون دیگر خانه ای برای بازگشت ندارند.
در این گزارش حقوقی اشاره شده است که چگونه اسراییل به تمامی بیمارستانها و مراکز درمانی فلسطینی دستور تخلیه ظرف مدت ۲۴ ساعت بدون هیچ کمکی در جابجایی مجروحان یا جابجایی تجهیزات پزشکی داده است. این دستور همچنین در تمام بخشهای وسیعی از شمال غزه اجرایی شد، جایی که بیش از یک میلیون نفر مجبور شدند در کوتاهترین مدت جابه جا شوند.
به گفته وکلای این پرونده، این دستوراسراییل به تنهایی خود اقدام مهمی در نسل کشی فلسطینیان محاسبه میشود.
این وکیل گفت که اسراییل همچنین مسیر و نوار باریک ارائه غذا و آب را مسدود کرده و باعث گرسنگی شدید و حاد گسترده در میان بازماندگان فلسطینی شده است و دراین زمینه با محدود کردن رفت و آمد امدادگران، حتی امکان توزیع آنچه را در دسترس نیز قرار داردف از بین برده است. وی کلیپی را پخش کرد که صدها فلسطینی را نشان می داد که به دنبال کامیون حامل کمک به غزه می دویدند.
به گفته وکلای پرونده نسلکشی اسراییل، این رژیم عمداً شرایطی را وضع کرده است که فلسطینیان در غزه را از سرپناه کافی، لباس، ملافه و سایر اقلام حیاتی غیرغذایی محروم کرده است. براساس این مستندات فلسطینیها آب سالم برای نوشیدن، تمیز کردن و پختن ندارند و موارد بیماری از جمله اسهال و وبا در حال اپیدمی است و به همین دلیل احتمال دارد تعداد بیشتری از فلسطینی ها از گرسنگی و بیماری بمیرند و این در شرایطی رخ میدهد که محاصره آنها هنوز ادامه دارد.
نابودی سیستم بهداشت و سلامت
چهارمین مصداق برای اقدام نسلکشی توسط اسراییل که حقوقدانان آفریقای جنوبی به آن اشاره کردهاند، حمله نظامی اسراییل به سیستم مراقبت های بهداشتی غزه بوده که شرایط زندگی در این باریکه بسیار ناپایدار و خطرناک کرده است. در مستندات ارائه شده به دادگاه در این مورد تاکید شده که مراقبت های بهداشتی غزه قبلاً به دلیل سال ها حمله اسراییل فلج شده بود، اما اکنون با حملات مستقیم دیگر سیستم بهداشتی در این محدوده وجود ندارد و دیگر کسی قادر به مقابله با تعداد زیاد مجروحانی که نیاز به درمان و نجات دارند، نیست.
جلوگیری از تولد نوزادان فلسطینی
موضوع دیگری که دراین پرونده مورد استناد قرار گرفته این است که اسراییل درمان های نجات دهنده زندگی مورد نیاز برای زایمان نوزادان را مسدود کرده و با این اقدام مانع از موالید جدید فلسطینی شده است.
به عبارت دیگر این اقدام اسراییل به معنای جلوگیری از تولد در غزه است که یک عمل نسل کشی محسوب میشود. «ریم آلسالم» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور خشونت علیه زنان و دختران هم پیشتر در این زمینه گزارش و با توجه به مستندات تاکید کرده بود: خشونت باروری که اسراییل بر زنان فلسطینی، نوزادان نوزاد و کودکان تازه متولد شده، اعمال کرده است می تواند به عنوان نسلکشی تلقی شود.
ادعاهای اسراییل
این پرونده برای اسراییل در انظار داخلی و جهانی بسیار با اهمیت است به همین دلیل «آهارون باراک» رئیس سابق دیوان عالی اسراییل به عنوان رئیس گروه حقوقدانان اسراییل به لاهه اعزام شده است.
«مالکوم شاو» Malcolm Shaw وکیل انگلیسی گروه اسراییلی روز جمعه گذشته ادعاهای اسراییل در این پرونده را مطرح کرد. وی مدعی شده است که اقدامات تل آویو در دفاع از خود انجام شده است.
وی مدعی شده است که حملات حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ منجر به کشته شدن ۱۱۳۹ نفر و گروگان گرفتن بیش از ۲۰۰ نفر شده است.
همزمان با شروع روند دادگاه علیه اسراییل، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر و سایر مقامهای نظامی با طرح ادعاهای دروغین اقدام آفریقای جنوبی را هدف قرار دادند. نتانیاهو مدعی شده است: ما با تروریستها میجنگیم، با دروغها میجنگیم. امروز شاهد دنیایی وارونه بودیم. اسراییل متهم به نسل کشی است در حالی که با نسل کشی مبارزه می کند.
کارشناسان حقوقی میگویند: گروه وکلای آفریقای جنوبی باید مستندات لازم برای دادگاه را برای اثبات کشتارهای دسته جمعی یا نسل کشی فلسطینیان را ارائه کند، ضمن اینکه باید از طرح این موضوع که اسراییل به طور هدفمند این اقدامات را انجام میدهد نیز دفاع کند، موضوعی که به گفته وکلای پرونده «نسلکشیها هرگز از قبل اعلام نمیشوند.»
«تمبکا نگکوکایتوبی» Tembeka Ngcukaitobi وکیل دیگری در این زمینه ، اظهارات مقامات اسراییلی را به عنوان دلیل و مستند دیگری بر این قصد ذکر کرده است. وی به اظهارات نتانیاهو در ۲۸ اکتبر اشاره کرد و نتیجه گرفت که «تخریب زندگی فلسطینی ها یک سیاست مشخص اسراییل است.»
تاکنون چندین کشور و سازمان بین المللی این اقدام آفریقای جنوبی را حمایت کرده اند که مالزی، بولیوی و ترکیه از جمله آنها هستند.
جمع بندی
پس از شکایت آفریقای جنوبی از اسراییل در دیوان بین المللی دادگستری، بسیاری از رسانههای غربی سعی در القای بی اثر و نتیجه بودن این اقدام کردند. آنها این موضوع را دستمایه قرار دادند که دیوان بین المللی دادگستری،دادگاه عالی سازمان ملل مستقر در لاهه هلند، پس از جنگ جهانی دوم، برای حل و فصل اختلافات بین کشورها و ارائه نظرات مشورتی در مورد مسائل حقوقی تاسیس شده و این دیوان برخلاف دیوان کیفری بینالمللی (ICC)، نمیتواند افراد یا دولتها را به دلیل اقداماتی مانند نسلکشی، تحت تعقیب قرار دهد.
این درحالی است که شواهد ارائه شده توسط آفریقای جنوبی حاکی از آن است که اقدامات اسراییل علیه فلسطینیها به دلیل اینکه با هدف نابودی بخش قابل توجهی از گروه ملی، نژادی و قومی فلسطینی انجام میشود، از مصادیق نسلکشی درجهان محسوب میشود.
این رسانهها نوشتند: مستندات ارائه شده در پرونده آفریقای جنوبی بیشتر لفاظیهای مقامهای اسراییل، از جمله اظهارنظرهای نخستوزیر بنیامین نتانیاهو، به عنوان شواهدی مبنی بر «قصد نسلکشی» را برجسته کرده است.
طبق قوانین بین المللی، نسل کشی به معنی ارتکاب یک یا چند عمل جنایتبار به قصد نابودی کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی تعریف شده است.
برخی رسانههای غربی در پاسخ به این سوال که آیا دادگاه می تواند اسراییل را مجبور به توقف جنگ در غزه کند؟ نوشتند: آفریقای جنوبی از دیوان بین المللی دادگستری خواسته است تا به اسراییل دستور دهد «فوراً عملیات نظامی خود را در غزه و علیه غزه متوقف کند»، اما حتی اگر چنین حکمی صادر شود، اسراییل چنین دستوری را نادیده میگیرد و نمیتواند مجبور به اجرای آن شود، زیرا از نظر تئوری حکم صادره دادگاه برای طرفین شامل اسرائیل و آفریقای جنوبی از نظر قانونی الزام آور هستند، اما در عمل غیرقابل اجرا هستند.
آنها به این موضوع اشاره کردندکه در سال ۲۰۲۲، همین دادگاه به روسیه دستور داد تا فوراً عملیات نظامی در اوکراین را متوقف کند، اما این دستور نادیده گرفته شد.
علاوه بر رسانهها، دولت آمریکا نیز که همواره از جنایات اسراییل علیه فلسطین حمایت کرده است در مورد این شکایت نیز باز هم مدافع اسراییل شد. «آنتونی بلینکین» وزیر خارجه آمریکا در این زمینه گفت: ایالات متحده معتقد است که تسلیم پرونده نسل کشی آفریقای جنوبی علیه اسراییل، جهان را از تلاش های مهم برای صلح و امنیت منحرف می کند.
اما برخی کشورهای غربی دیدگاه دیگری را مطرح کردند، «آنالنا بائربوک» وزیر امور خارجه آلمان نیز در این زمینه گفت: این یک واقعیت است که نسلکشی پیششرط قصد نابودی یا نابودی بخشی از یک گروه را به دلیل ملیت، قومیت، نژاد یا مذهب آنها فراهم میکند. ما جلسات دادگاه را از پیگیری خواهیم کرد.
«بنیاد نلسون ماندلا» در آفریقای جنوبی هم با صدور بیانیهای از تیم حقوقی آفریقای جنوبی در دادگاه حمایت کرد و خواستار پیگیری حقیقت، عدالت و صلح و آتش بس در غزه شد.
علاوه براین، وزارت خارجه لبنان در بیانیه خود دراین زمینه ابراز امیدواری کرد که یک حکم عادلانه و سریع که نشان دهنده احترام به ارزش ها و حقوق بشر، به ویژه حقوق بشردوستانه بین المللی باشد، توسط این دادگاه صادر شود.
در مجموع به رغم تلاش رسانهای اسراییل غرب برای کم و بی اهمیت نشان دادن اقدام آفریقای جنوبی باید گفت مردم و دولت این کشور اقدام متهورانه ای را انجام دادند. وکلای این پرونده معتقدند اسراییل برنامه نابودی غزه و مردم فلسطین را تحت ادعای دروغین مبارزه با حماس به اجرا گذاشته است.
نکته حائز اهمیت این است که اگرچه این دادگاه قدرت سیاسی و اجرایی ندارد و در این زمینه چه حکمی صادر بشود یا خیر اما این حرکت پیشروانه آفریقای جنوبی تاکنون توانسته اذهان و افکار عمومی بسیاری از مردم و دولتهای جهان را به خود جلب کند و از حمایت آنها برخوردار شود، حقیقتی که تظاهرات گسترده هواداران فلسطین در سراسر جهان همزمان با شروع روند دادگاه در لاهه، این موضوع را ثابت کرد.
علاوه براین، وکلای آفریقای جنوبی با مستندات خود ثابت کردند که شیوهها و سطوح کشتار اسراییل علیه غزه آن گونه بالاست که هیچ کجای غزه و هیچ فلسطینی از آن در امان نیست و تاکنون هیچیک از قوانین بینالمللی نتوانسته است در عمل از این مردم حمایت کند.
کد خبر 5995779منبع: مهر
کلیدواژه: دیوان بین المللی دادگستری دادگاه لاهه غزه اسرائیل حماس رژیم صهیونیستی طوفان الاقصی ایالات متحده امریکا فلسطین انگلیس دریای سرخ واشنگتن اسرائیل ارتش رژیم صهیونیستی جنگ غزه حماس لندن آفریقای جنوبی حزب الله لبنان دیوان بین المللی دادگستری اسراییل علیه فلسطینی ها وکلای آفریقای جنوبی اسراییل علیه فلسطین اقدام آفریقای جنوبی آفریقای جنوبی آفریقای جنوبی آفریقای جنوبی فلسطینی ها فلسطینی ها علیه اسراییل همین دلیل مردم فلسطین مردم و دولت سازمان ملل دسته جمعی رسانه ها مردم غزه نسل کشی شده اند بمب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۲۸۷۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فلسطین، مسئلهای که عادی نمیشود!
وزیر خارجه آمریکا در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد ریاض شد و در سخنان خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل پرداخت، پروژه ای که پس از عملیات طوفان الاقصی به حالت تعلیق درآمده بود اما اینبار با چاشنی فلسطین روی میز قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، رهبر معظم انقلاب روز گذشته در دیدار با معلمان بار دیگر به مسئله فلسطین پرداختند و با اشاره غیرمستقیم به تحرکات اخیر آمریکاییها در منطقه در پی سفر آنتونی بلینکن به عربستان سعودی، بر شکست پروژه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تاکید کردند. حضرت آیتالله خامنهای در سخنان خود تنها راهحل مسأله فلسطین را پیشنهاد مطرح شده از جانب ایران یعنی بازگرداندن فلسطین به صاحبان اصلی آن اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی خواندند و تأکید کردند: تا وقتی فلسطین به صاحبان خود بازنگردد مشکل غرب آسیا حل نخواهد شد و حتی اگر بیست، سی سال دیگر هم تلاش کنند که رژیم صهیونیستی را سر پا نگه دارند - که انشاءالله نمیتوانند - این مسأله، حل شدنی نخواهد بود.
رهبر انقلاب افزودند: فلسطین باید به مردم آن بازگردد و پس از تشکیل نظام فلسطینی، خودشان تصمیم بگیرند که با صهیونیستها چه کنند.
ایشان با اشاره به تحرکاتی برای عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای منطقه، گفتند: بعضیها خیال میکنند با این کارها مسأله حل خواهد شد در حالی که با فرض عادی شدن روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی اطراف، نه تنها مشکل حل نمیشود بلکه مشکل متوجه دولتهایی خواهد شد که با چشم بستن بر جنایات رژیم اشغالگر با آن دست دوستی دادهاند و ملتها به جان خود آن دولتها خواهند افتاد.
این سخنان رهبر انقلاب پس از آن بود که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا بعد از عملیات «وعده صادق» که معادلات را در منطقه غرب آسیا تغییر داد، در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد عربستان سعودی شد و در صحبتهای خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی پرداخت، پروژهای که طرف سعودی پس از عملیات طوفان الاقصی و افزایش نفرت مردم کشورهای منطقه و جهان از رژیم جنایتکار اسرائیل، بسیار محتاطانه در مورد آن سخن گفته بود و در این مدت مقامات ریاض همواره تاکید کرده بودند که هرگونه عادی سازی روابط با تل آویو در گرو تشکیل کشور مستقل فلسطینی است.
وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه از پیشرفت روند عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و رسیدن آن به مراحل پایانی خبر داد و گفت: آمریکا و عربستان در طول ماه گذشته میلادی اقدامات فشردهای را برای عادی سازی روابط ریاض و تل آویو انجام دادند.
وی اضافه کرد: احتمال دارد، تلاشهای دوجانبه عربستان و آمریکا در این باره به زودی به نتیجه برسد، اما ابتدا باید به جنگ در غزه پایان دهیم و روند تشکیل کشور مستقل فلسطینی را آغاز کنیم تا پس از آن روند عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل به پیش رود.
همچنین «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در حاشیه این نشست از نزدیکی موعد امضای توافق امنیتی میان این کشور و آمریکا خبر داد.
این تحرکات منطقهای در شرایطی مطرح میشود که ریاض و تلآویو سال گذشته در نزدیکی توافق عادیسازی قرار داشتند، توافقی که قرار بود عربستان در قبال به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی به توافقی امنیتی با ایالات متحده برسد، اما عملیات طوفان الاقصی معادلات طرفین را برهم زد و روند مذاکرات را برای چندین ماه دچار تعلیق کرد.
محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی اواخر شهریور ۱۴۰۲ در مصاحبه با شبکه فاکسنیوز آمریکا گفت که ریاض به عادیسازی روابط با تلآویو به شرط تحقق اهداف فلسطینیان نزدیک میشود. محمد بنسلمان افزود: مساله فلسطین برای عادیسازی روابط با [رژیم] اسرائیل مهم است. ولیعهد عربستان سعودی افزود: ریاض هر روز بیشتر به عادیسازی روابط با تلآویو نزدیک میشود اما به شرط تحقق اهداف فلسطینیها. وی همچنین گفت: واشنگتن پیشنهادی برای برقراری روابط با [رژیم] اسرائیل ارائه کرد و مذاکرات ادامه دارد و خوب است.
منظور ولیعهد عربستان از تحقق اهداف فلسطینیها، راه حل ۲ دولتی در فلسطین است و اگر محمد بن سلمان به طرح عموی خود و پادشاه سابق عربستان، ملک عبدالله در سال ۲۰۰۲ وفادار مانده باشد یکی از شروط آن بازگشت اسرائیل به مرزهای ۱۹۶۷ است.
به نظر میرسد آنچه در روزهای گذشته در پایتخت عربستان شاهد بودهایم نشان از طراحی طرف آمریکایی و عربستانی برای فلسطین و منطقه دارد، زیرا وزای خارجه آمریکا و عربستان درباره بخشی از راه حل مساله فلسطین مواضع مبهمی درباره مقاومت فلسطینی بیان کرده که گذشت زمان جزئیات آن را مشخص خواهد کرد. در همین راستا آنتونی بلینکن میگوید: «یک پیشنهاد سخاوتمندانه مقابل حماس گذاشته شده است و امیدواریم که تصمیم درستی بگیرد». بن فرحان هم اظهار کرد باید تلاش بیشتری در جبهه فلسطینی صورت گیرد و مسیری را در پیش گیریم که در نهایت به تشکیل کشور فلسطین منتهی شود.
این در حالی است که روز دوشنبه در مجمع اقتصادی داووس در ریاض طی بیانیهای اعلام شد پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا در آستانه انجام «اقدامات نهایی» برای امضای توافق امنیتی دوجانبه هستند. توافقی که خواسته ریاض بوده و شامل تضمین کامل واشنگتن برای حمایت همه جانبه تسلیحاتی و امنیتی از عربستان است.
با توجه به این موضوع میتوان نتیجه گرفت که در حال حاضر صحبت از آتش بس در غزه و تشکیل یک کشور فلسطینی برای طرفهای منطقهای و فرامنطقه ای یک بازی برد-برد محسوب میشود؛ زیرا از یک سو کشورهای عربی میتوانند بگویند در نهایت راه حلی را پیدا کردهاند و آمریکاییها هم میتوانند از شر دولت نتانیاهو خلاص شده و به بازسازی تصویر فروریخته خود طی ۶ ماه گذشته بپردازند. البته کشور فلسطین مد نظر آمریکا و بلینکن به چند کانتون از هم جدا خلاصه میشود که بدیهیترین اجزای یک دولت را نخواهد داشت و تحت الحمایه اسرائیل باقی خواهد ماند و اینگونه در نگاه و محاسبات دو طرف مساله فلسطین محو خواهد شد.
موانع عادیسازیبا این وجود همانطور که گفته شد، طی ۷ ماه گذشته روند تحولات منطقه پس از طوفان الاقصی مانعی سخت در برابر این پروژه ایجاد کرده است و به نظر نمیرسد در شرایطی که حتی شهروندان و دانشجویان ایالات متحده حاضر پذیرش ننگ حمایت از رژیم صهیونیستی نیستند، عادی سازی روابط با این رژیم برای عربستان سعودی بدون هزینه باشد، به ویژه اینکه ترکیه نیز حاضر شده حداقل در ظاهر، تغییر تاکتیک بدهد و در سیاست اعلامی خود ادعا کرده روابط اقتصادیاش با رژیم صهیونیستی را قطع کرده است.
علاوه بر این، ایده ۲ دولتی در ۶ ماه گذشته مطلوبیت خود را تا حد زیادی از دست داده است و طرف اشغالگر اسرائیلی را در نفی حقوق کامل فلسطینیها مصممتر کرده است. پایگاه آمریکایی «نشنالاینترست» اواخر بهمن سال گذشته در گزارشی نوشت: «حتی اگر بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل همین فردا دفتر خود را ترک کند باز هم منجر به برقراری صلح در خاورمیانه نخواهد شد، چرا که بسیاری از اسرائیلیها به راهحل ۲ دولتی معتقد نیستند».
به نوشته این پایگاه تحلیلی «اما هیچ نشانهای دال بر این وجود ندارد که آسیب ۷ اکتبر نگرش عمومی اسرائیل را به سمت پذیرش ایده یک کشور مستقل فلسطینی تغییر داده باشد». طبق این گزارش، بنیگانتس و همچنین اسحاق هرتزوگ (رئیس رژیم صهیونیستی) و حتی یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون، ناراحتی خود را از لفاظیهای احیا شده دولت بایدن درباره نیاز به راهحل ۲ دولتی از زمان آغاز جنگ علیه غزه ابراز و بهطور خصوصی تأکید کردهاند که دولت بایدن از صحبت علنی درباره راهحل ۲ دولتی در پیامدهای حمله حماس در ۷ اکتبر خودداری کند.
مرور تاریخی وقایع سال ۱۹۹۳ در جریان پیمان اسلو رو مهر تأییدی بر این موضوع است که رژیم اشغالگر و آپارتاید اسرائیل هرگز حقی را برای فلسطین به رسمیت نمیشناسد، حالا ۳ دهه از روزی که یاسر عرفات، اسحاق رابین و بیل کلینتون در واشینگتن دیسی دستهای یکدیگر را به گرمی فشردند گذشته است، روزی که جهان تصور کرد منازعه برای همیشه تمام شده است، اما ۳۰ سال بعد فلسطین دوباره به موضوع اول جهان تبدیل شده و حامیانش دانشگاههای آمریکا را تسخیر کردهاند.
کد خبر 749917